تأثیر پوشش گیـاهی بر میزان رواناب و تولید رسوب در مقیاس پلات درحوزۀ آبخیز جنگل خیرود

Authors

  • آرش ملکیان دانشیار گروه مهندسی احیاء مناطق خشک و کوهستانی، دانشکدۀ منابع طبیعی، دانشگاه تهران.
  • باریس مجنونیان استاد گروه جنگلداری و اقتصاد جنگل، دانشکدۀ منابع طبیعی، دانشگاه تهران.
  • مقداد جورغلامی دانشیار گروه جنگلداری و اقتصاد جنگل، دانشکدۀ منابع طبیعی، دانشگاه تهران.
Abstract:

بهره­برداری حوزه­های آبخیز جنگلی یکی از مواردی است که باعث تغییر خصوصیات هیدرولوژیک جنگل می­شود. لکن­ پیامدهای هیدرولوژیک ناشی از بهره­برداری حوزه­های آبخیز جنگلی کم­تر بررسی شده است. بر این اساس در تحقیق حاضر اقدام به بررسی تأثیر تغییر پوشش گیاهی در اثر بهره­برداری جنگل، بر مؤلفه­های هیدرولوژی در مقیاس پلات­های دو متر مربعی و در قالب چهار تکرار مبتنی بر بارندگی­های طبیعی به وقوع پیوسته از آذر 1393 تا آذر 1394( طی یکسال) در بخش گرازبن جنگل آموزشی و پژوهشی خیرود، شده است. به­طوری که بعد از هر واقعه،  بعد از قرائت مقدار بارش از باران سنج نصب شده در منطقه، میزان رواناب و میزان رسوب به­دست آمد. نتایج تحقیق بیان­گر تأثیر معنی­دار (01/0P≤) تغییر پوشش گیاهی در اثر بهره­برداری، بر میزان رواناب و رسوب است ولی تأثیر طبقۀ شیب بر میزان رواناب و رسوب معنی­دار نیست. کمترین میزان رواناب و رسوب به ترتیب در منطقۀ شاهد (بدون بهره­برداری) 331/372 سی سی و 08/0 گرم بر مترمربع و منطقۀ بهره­برداری شده به روش تک گزینی 96/878 سی سی و 17/0 گرم برمترمربع و بیشترین میزان تولید رواناب و رسوب مربوط به مسیر چوبکشی است که به ترتیب به میزان 70/2290 سی سی و 2/1 گرم بر مترمربع می­باشد. همچنین روابط رگرسیونی بین میزان بارندگی، تولید رواناب و رسوب نشان داد که رابطۀ مثبت و معنی­داری بین بارندگی و رواناب و رسوب وجود دارد و با افزایش بارندگی، میزان رواناب و رسوب افزایش می­یابد.

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

ارزیابی اثرات هیدرولوژیکی بهره‌برداری تک گزینی جنگل بر رواناب سطحی و رسوب (مطالعۀ موردی: جنگل خیرود)

کاهش پوشش جنگلی و گیاهی در اثر بهره­برداری، عمدتاً باعث افزایش حجم رواناب سطحی می­شود. یکی از روش­های بهره­برداری جنگل، در شمال ایران به شیوۀ گزینشی است. این تحقیق در بخش گرازبن جنگل آموزشی و پژوهشی خیرود، با هدف تعیین تأثیرات بهره­برداری گزینشی بر حجم رواناب سطحی، ضریب رواناب و غلظت رسوب، انجام شده است. بر این اساس پلات­های دو متر مربعی و در قالب چهار تکرار در دو منطقأ شاهد (بدون بهره­برداری) و...

full text

تأتیر پوشش گیاهی بر میزان تولید روان‌آب و رسوب در حوزه آبخیز مهریان

The present study aimed to compare the effect of land cover on runoff and sediment with different coverage levels in Mehrian watershed. The study was carried out in a plot with the dimensions 3 × 2 meters during one year, in three different treatments (including without coverage, grass treatment and integrated treatment having brush and grass coverage) and in three replications. At the end of e...

full text

تغییرات رواناب و رسوب در پی تغییر برخی ویژگی‌های خاک در اثر عملیات بهره‌برداری جنگل (مطالعۀ موردی: جنگل خیرود)

عملیات بهره‌برداری از جنگل، سبب تغییر برخی ویژگی‌های فیزیکی، شیمیایی و بیولوژیکی خاک و در پی آن تغییر مقدار رواناب و تولید رسوب می‌شود. بررسی تغییرات رواناب و رسوب در پی تغییر خصوصیات خاک در اثر عملیات بهره‌برداری جنگل، در بهبود توصیه‌های مدیریتی و کمّی کردن تغییرات رواناب و فرسایش خاک سودمند خواهد بود. این پژوهش برای بررسی شماری از متغیرهای مؤثر خاک در تولید رواناب و رسوب در اثر بهره‌برداری جنگ...

full text

تأثیر کاربریهای جنگل، نهال‌کاری و جنگل تخریب‌شده بر میزان نفوذ، رواناب و رسوب حوضه‌ی شصت‌کلاته استان گلستان

در حال حاضر ارزیابی فرسایش خاک و تولید رسوب به عنوان یکی از بحث‌های مهم در مدیریت حوضه‌های آبخیز مطرح و یکی از نگرانی‌های مهم اغلب کشورهای در حال توسعه محسوب می‌شود، دست‌یابی به آمار دقیق در مورد میزان فرسایش خاک و رسوب در حوضه‌های آبخیز به منظور اجرای برنامه‌های حفاظت خاک و تعیین روش‌های مبارزه با فرسایش و کاهش تولید رسوب ضروری است. در استان گلستان نیز روند تخریب منابع و فرسایش خاک از معضلات م...

full text

تاثیر کاربرد پوشش خاک اره بر مقدار رواناب مسیرهای چوبکشی (مطالعه موردی: جنگل خیرود)

عبور ماشین‌آلات در جنگل، باعث تراکم و فشردگی و کاهش تخلخل و ظرفیت نفوذ خاک جنگل و به تبع آن افزایش متوسط حجم رواناب سطحی می‌شود. با توجه به نتایج مطالعات قبل درباره تاثیر مالچ‌ها روی کاهش رواناب در شرایط آزمایشگاهی، هدف از این تحقیق تعیین و مقایسه میزان رواناب تولیده شده در پلات‌های مسیر چوبکشی بدون تیمار، تیمار جنگل دست‌نخورده (شاهد جنگل) و مسیر چوبکشی با تیمار مالچ خاک‌اره، تحت شرایط طبیعی در...

full text

اثرات محیط‌زیستی عملیات بهره‌برداری جنگل بر رواناب در مسیر‌های چوبکشd (مطالعة موردی: جنگل خیرود)

امروزه اهمیت استفاده از مسیر­های چوبکشی متناسب با روش­های بهره­برداری و شیوة جنگل­شناسی در واحد­های جنگلداری شمال کشور، ضرورت ارزیابی دقیق و همه­جانبة این مسیر­ها را ایجاب می­کند. همچنین تردد ماشین‌آلات در مسیر­های چوب­کشی تأثیر زیادی روی خصوصیات فیزیکی خاک دارد، تا حدی که با گذشت چندین سال، خصوصیات فیزیکی خاک در مسیر­های چوبکشی نمی­تواند ترمیم شود. هدف از انجام این پژوهش اندازه­گیری نرخ رواناب...

full text

My Resources

Save resource for easier access later

Save to my library Already added to my library

{@ msg_add @}


Journal title

volume 72  issue 1

pages  1- 14

publication date 2019-05-22

By following a journal you will be notified via email when a new issue of this journal is published.

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023